Home BLOGGING Η δύναμη των αλγόριθμων

Η δύναμη των αλγόριθμων

by Alceste
________________________________

Ο αλγόριθμος του Instagram. Να βρούμε τον τρόπο να σπάσουμε τον κώδικα, να κοροϊδέψουμε το σύστημα. Να μαζεύουμε «ψεύτικα» (ή έστω μη αυθεντικά) likes, χαριτωμένα copy-paste σχόλια, και follow-for-follow οπαδούς. Όλα για τον αλγόριθμο. Όλα για τα νούμερα.

Το Instagram είναι ένα μόνο παράδειγμα. Το πιο γνωστό ίσως, και το λιγότερο επικίνδυνο. Είναι άλλωστε ένας συνδυασμός ματαιοδοξίας και φρούδας φιλοδοξίας, και γεννήθηκε ως αποτέλεσμα αυτής της εποχής της γρήγορης φήμης. Τι γίνεται όμως όταν οι αλγόριθμοι ξεφεύγουν από τα στενά όρια της οθόνης μας και αρχίζουν να κατακλύζουν τη ζωή μας, σαν ιός που εξαπλώνεται αόρατα, άοσμα, και σιωπηλά;

Πόσο μεγάλη είναι τελικά η δύναμη των αλγόριθμων;

 

η δύναμη των αλγόριθμων

 

Πριν λίγο καιρό έπεσε στην αντίληψη μου αυτό το άρθρο για το κινέζικο σύστημα social credit, κοινωνικής πίστωσης. Ένα σύστημα (δειλά σε ισχύ από το 2014) μέσα από το οποίο οι πολίτες συγκεντρώνουν πόντους και κατατάσσονται πιο ψηλά ή πιο χαμηλά ανάλογα με τη συμπεριφορά τους. Από τις online αγορές τους, τους φίλους με τους οποίους κάνουν παρέα, αλλά και τις μικροπαραβάσεις, όπως ένα πορτοκαλί φανάρι ή μια διάβαση, είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία τα οποία μπορεί να σου προσθέσουν ή αφαιρέσουν πόντους. Αν δεν πληρώσεις έγκαιρα την κλήση σου τιμωρείσαι, όπως κι αν παίζεις video games όλη μέρα. Από την άλλη, αν δεν έχεις οφειλές, ή είσαι γονιός (οπότε και συνεισφέρεις στην κοινωνία), το σύστημα σε επιβραβεύει.

Εκτός όμως από όλα εκείνα τα οποία είναι (παράλογα ή μη) ξεκάθαρα ως προς το πόσους «πόντους» σου δίνουν ή σου αφαιρούν, υπάρχουν και άλλα, τα οποία κανείς δε μπορεί να φανταστεί. Αν είσαι δημοσιογράφος ο οποίος αρθρογραφεί για τη λογοκρισία της κυβέρνησης, μπορεί να ξυπνήσεις ένα πρωί και το σύστημα να μην σε αφήνει καν να ταξιδέψεις σε κάποιες πόλεις της χώρας σου, μα πάνω απ’όλα, να συνειδητοποιήσεις ότι έχεις παγιδευτεί σε ένα κράτος χωρίς κανέναν τρόπο διαφυγής. Οι μόνοι που μπορούν να σε βοηθήσουν είναι εκείνοι ακριβώς που προσπαθούν να σε φυλακίσουν.

Το σύστημα κοινωνικής πίστωσης της Κίνας κρίνει τα πάντα, κάθε σου κίνηση, απόφαση, παράπτωμα, και σε τιμωρεί σαν τύραννος που προσπαθεί να σου μάθει πειθαρχία. Πίσω από το σύστημα κρύβεται ένας αλγόριθμος, τόσο σκληρός και απρόσωπος αφού για εκείνον δεν είσαι τίποτα περισσότερο από ένα ακόμα όνομα ή αριθμός στη λίστα.

 

η δύναμη των αλγόριθμων

 

Κάπως έτσι λοιπόν αρχίζουν οι συζητήσεις για όλους εκείνους τους αλγορίθμους και τα συστήματα στα οποία θέλοντας και μη παραδίδουμε τον έλεγχο, αποδεχόμενοι πως δεν γίνεται διαφορετικά. Οι αλγόριθμοι, όπως οι θεωρίες συνωμοσίας, βρίσκονται σε κάθε συζήτηση, και εμείς με κάθε τρόπο προσπαθούμε να βρούμε τα κενά για να κερδίσουμε έδαφος. Τουλάχιστον όσο προλαβαίνουμε. Γιατί οι αλγόριθμοι είναι έξυπνοι, πιο έξυπνοι από εμάς, καθώς αναγνωρίζουν όχι μόνο τα δικά μας μοτίβα που άθελα μας συνθέτουμε με τις κινήσεις μας, αλλά και τις δικές τους αδυναμίες, κάνοντας σαν φουτουριστικά ρομπότ επιτόπου συγκόλληση και ανάπλαση.

Το κινέζικο σύστημα κοινωνικής πίστωσης μοιάζει με video game. Ξεκινάς με 1.000 πόντους και όσο προχωράς, μαζεύεις κι άλλους, ή χάνεις μερικούς. Σαν ένα παιχνίδι Super Mario, περνάς πίστες (αποφοίτηση, δίπλωμα οδήγησης, ενοικίαση σπιτιού, γάμος) και ανεβαίνεις στην κατάταξη. Όσο ανεβαίνεις, κερδίζεις προνόμια. Όσο πέφτεις, χάνεις ζωές, ώσπου κάποια στιγμή, η ζημιά είναι ανεπανόρθωτη. Το σύστημα δουλεύει και προς τις δύο κατευθύνσεις, και ποτέ δε μπορείς να είσαι σίγουρος προς τα πού κινείσαι με την ιλιγγιώδη ταχύτητα του 21ου αιώνα.

 

η δύναμη των αλγόριθμων

 

Αυτό όμως που κανένας αλγόριθμος δε μπορεί να δει, να κρίνει, και να επηρεάσει, είναι εκείνο ακριβώς που όλοι μας ψάχνουμε τελικά σε κάθε μας βήμα: αυτό που αποκαλούμε ευτυχία. Και αυτή δε μετράται στο πόσα έχεις, ούτε στο πόσα κάνεις, αλλά στο πώς ζεις τελικά τη ζωή σου, με ή χωρίς ένα σύστημα κοινωνικής πίστωσης να κρίνει την κάθε σου σκέψη…

Αν σου άρεσε αυτό το κείμενο…

Pin this

η δύναμη των αλγόριθμωνη δύναμη των αλγόριθμων

η δύναμη των αλγόριθμων

ΔΕΣ ΚΑΙ ΑΥΤΑ

8 comments

Ειρήνη November 14, 2019 - 2:06 pm

Απλά έχω μείνει με αυτό που διάβασα πως συμβαίνει στη Κίνα.

Reply
Alceste November 16, 2019 - 11:20 pm

Τροματικό, έτσι; Και δεν είναι δυστυχώς αστικός μύθος…

Reply
Ευδοξία November 21, 2019 - 10:54 pm

Αυτό που γίνεται στην Κίνα (πραγματικά με τρομάζει) το είχα δει σ ένα επεισόδιο του Black Mirror στο Netflix και μου φαινόταν απίστευτα τραβηγμένο το σενάριο. Φοβάμαι για το τι θα συναντήσουμε στο μέλλον…

Υ.γ Υπέροχο κείμενο, μπράβο!!

Reply
Alceste November 23, 2019 - 5:52 pm

Αυτή η σειρά αγγίζει με αριστοτεχνικό τρόπο τα πιο τρομακτικά ζητήματα της σύγχρονης ζωής. Πραγματικά κανείς μας δε μπορεί να φανταστεί πώς θα είναι το μέλλον, και δυστυχώς, είναι έξω από τον έλεγχο μας. Το σίγουρο είναι ότι θα αλλάξουν πολλά…
Ευχαρσιτώ πολύ Ευδοξία!

Reply
Έφη November 22, 2019 - 2:04 pm

Αυτό με την Κίνα, δεν το γνώριζα, τώρα το έμαθα από σένα και είναι πολύ τρομακτικό…Σίγουρα απέχει από το να στηρίζεις συστηματικά με το λάικ ένα φίλο σου ή κάποιον που συμπαθείς και ακολουθείς (εκτός αν έχει γράψει κάτι εντελώς απαράδεκτο αλλά τότε δε θα ήταν φίλος σου και δε θα τον συμπαθούσες, έτσι δεν είναι;)

Reply
Alceste November 23, 2019 - 5:53 pm

Ναι, η αλήθεια είναι πως έχει μεγάλη απόσταση το ένα από το άλλο. Στην εποχή μας όμως οι αποστάσεις έχουν μια τάση να μικραίνουν πολύ γρήγορα, και ποιος ξέρει πότε αυτό θα φτάσει και εμάς…

Reply
Ρία LACREME November 24, 2019 - 9:30 pm

Ανατριχιαστικό τουλάχιστον αυτό που διάβασα και δε γνώριζα ότι συμβαίνει στην Κίνα. Δε μπορώ να φανταστώ καν πως δέχτηκαν να αξιολογείται η κάθε τους κίνηση και ολόκληρη η ζωή τους έτσι…
Είναι λυπηρή η κατάσταση που μας έχουν οδηγήσει τα social media… Έχουμε ξεχάσει να ζούμε για τους εαυτούς μας…
Τουλάχιστον έχουν αρχίσει αρκετοί και συνειδητοποιούν σιγά σιγά τη παγίδα που πέφτουν, οπότε δε παύω να ελπίζω σε ένα καλύτερο αύριο!

Reply
Alceste November 30, 2019 - 8:36 am

Νομίζω ότι τώρα αρχίζουν να συνειδητοποιούν τι συμβαίνει αλλά είναι τόσο υποταγμένοι στο καθεστώς από της γέννηση τους που η αντίδραση τους είναι κάτι τελείως αφύσικο. Το κακό είναι ότι οι επόμενες γενιές είναι απίστευτα καλωδιωμένες, και δε μπορούν να φανταστούν μια ζωή χωρίς το κινητό τους γιατί έχουν μεγαλώσει με αυτό σε αντίθεση με εμάς που έχουμε περάσει μια περίοδο της ζωής μας χωρίς καθόλου ιντερνετ. Το σίγουρο είναι ότι θα έχουν πολύ ενδιαφέρον οι επόμενες δεκαετίες…

Reply

Leave a Comment

* Όταν αφήνετε το σχόλιο σας, η ιστοσελίδα διαχειρίζεται και διατηρεί τα δεδομένα σας. GDPR it is.