Ξενάγηση στο ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

Τον τελευταίο καιρό έχουμε αρχίσει να εξερευνούμε και να μαθαίνουμε την πόλη μας. Εκθέσεις, εκδηλώσεις, τα νέα in μέρη της πόλης, ό,τι πέσει στην αντίληψη μας, το ψάχνουμε και το τιμάμε.

Κάπως έτσι, μια περασμένη Κυριακή αποφασίσαμε να το παίξουμε τουρίστες και κλείσαμε ξενάγηση στο ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, ένα από τα ωραιότερα (πλέον) μέρη της Αθήνας, και ένα σημείο που μπορείς να το επισκέπτεσαι ξανά και ξανά αφού έχει πάντα κάτι καινούριο να δεις.

Πώς είναι λοιπόν η ξενάγηση στο ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος;

Πώς μπορείς να δηλώσεις εγγραφή, και γιατί αξίζει να πας και εσύ;

Καταρχήν, το πρώτο που πρέπει να ξέρεις είναι ότι η ξενάγηση είναι δωρεάν, διαρκεί μιάμιση ώρα (90’), και λαμβάνει χώρα σχεδόν καθημερινά, τόσο στα ελληνικά όσο και στα αγγλικά. Για την κράτηση θέσης απαιτείται προεγγραφή (μπορείς να την κάνεις εδώ), ενώ πρέπει να είσαι στο χώρο 15 λεπτά νωρίτερα για να παραλάβεις το ειδικό καρτελάκι.

Η ξενάγηση γίνεται αποκλειστικά στους εσωτερικούς χώρους του ιδρύματος, οπότε δεν πρέπει να ανησυχείς για τον καιρό. Ωστόσο, θα σου πρότεινα να φοράς άνετα παπούτσια, να έχεις μαζί σου ένα μπουκαλάκι νερό, και να έχεις επισκεφτεί την τουαλέτα πριν ξεκινήσει η ξενάγηση. Φωτογραφίες επιτρέπονται (χωρίς φλας), γι’αυτό φρόντισε να έχεις φορτισμένο το κινητό σου!

Η παραλαβή του πάσου γίνεται από την αίθουσα των Η/Υ (όπως μπαίνεις από την κεντρική είσοδο του κτιρίου στα δεξιά), και η ξενάγηση ξεκινάει από τη μακέτα του κτιρίου, ακριβώς μπροστά από την υποδοχή της βιβλιοθήκης.

Η μακέτα, γύρω από την οποία θα πρωτοσταθείτε, είναι μια ακριβής απεικόνιση του κτιρίου, του περιβάλλοντα χώρου, αλλά και των δρόμων που περιβάλλουν το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Το πάρκο καταλαμβάνει το 85% της έκτασης, ενώ είναι πολύ ενδιαφέρον πως η βλάστηση συνεχίζει και πάνω από ένα μέρος της στέγης. Ο αρχιτέκτονας, Renzo Piano, εμπνεύστηκε από το όνομα της περιοχής (Καλλιθέα) για να κατασκευάσει αυτό το κτίσμα, και γι’αυτό, το ψηλότερο σημείο του που λέγεται Φάρος, προσφέρει μία από τις καλύτερες πανοραμικές θέες της πόλης.

Η βιβλιοθήκη είναι ένα από τα κτίσματα του ιδρύματος που ολοκληρώθηκε πιο πρόσφατα με τη μεταφορά της Εθνικής Βιβλιοθήκης από το κέντρο της Αθήνας στο Νιάρχος. Με χωρητικότητα που μπορεί να φτάσει μέχρι τα 2 εκατομμύρια βιβλία, αυτή τη στιγμή φιλοξενεί 750.000 τίτλοι. Η βιβλιοθήκη αποτελείται από 4 ορόφους. Οι δύο πρώτοι περιλαμβάνουν βιβλία γενικής φύσεως, ενώ ο 3^ος και ο 4^ος είναι αφιερωμένοι στην έρευνα, και γι’αυτό υπάρχουν ειδικά εσωτερικά αναγνωστήρια.

Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο της βιβλιοθήκης του ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος είναι το αρχιτεκτονικό κατασκεύασμα του Πύργου των Βιβλίων (δες τη φωτογραφία παραπάνω). Οι βιβλιοθήκες είναι φτιαγμένες με τέτοιο τρόπο ώστε να φαίνονται και από μακριά, ενώ το διαφανές κάγκελο επιτρέπει την πλήρη ορατότητα τους. Μάλιστα, ολόκληρο το κτίριο του ιδρύματος έχει χτιστεί με αυτή την πανοπτική λογική, ώστε να μπορεί ο επισκέπτης να έχει πλήρη εικόνα των δρώμενων όταν στέκεται στα ψηλότερα σημεία του.

Στο ισόγειο, όπου φιλοξενείται η δανειστική βιβλιοθήκη, υπάρχουν και τρία παιδικά τμήματα χωρισμένα ηλικιακά (στο τμήμα έως 3 ετών μπορείς να βρεις μάλιστα εγκαταστάσεις για νέες μητέρες με αίθουσα θηλασμού!), ενώ υπάρχει και ειδικός χώρος ραδιοφωνικής εγκατάστασης, ηχογραφήσεων και κινηματογραφήσεων για εφήβους. Σαν να ζηλέψαμε λιγάκι εμείς οι ενήλικες…

Ένα άλλο στοιχείο που προσέξαμε κατά την ξενάγηση είναι πως οι δημόσιοι χώροι είναι καθαροί, χωρίς διαχωριστικά σημεία, και με κινητά έπιπλα ώστε να φιλοξενούνται εκθέσεις και δρώμενα ανά πάσα στιγμή. Το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος είναι ένας πραγματικά ζωντανός οργανισμός.

Γυρίζοντας ξανά στο ισόγειο, κατευθυνόμαστε προς τις αίθουσες της Λυρικής. Προτού ανεβούμε, κάνουμε μια στάση στον μεγάλο τοίχο όπου μνημονεύονται τα ονόματα όλων όσων συμμετείχαν στην κατασκευή του κτιρίου. Μάλιστα, στον απέναντι τοίχο υπάρχει ένας εκπληκτικός πίνακας που απεικονίζει το ίδρυμα, πλησιάζοντας τον όμως, θα δεις ότι αποτελείται από πάρα πολλές μικρές φωτογραφίες των εργαζόμενων και του κτιρίου στα διάφορα στάδια κατασκευής!

Η Λυρική αποτελείται από δύο αίθουσες: την εναλλακτική σκηνή και τη σκηνή Σταύρος Νιάρχος. Η εναλλακτική έχει πολύ περιορισμένη χωρητικότητα, ενώ τα καθίσματα είναι φτιαγμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να διπλώνουν και να μπαίνουν όλα κάτω από μία μεγάλη πλατφόρμα για τις παραστάσεις όπου πρέπει να χρησιμοποιηθεί ολόκληρη η σκηνή, για συναυλίες, ή πειραματικά έργα. Το ενδιαφέρον είναι πως η ακουστική του χώρου είναι εξαιρετική: η ξύλινη επένδυση στους τοίχους ενισχύει τον ήχο, ενώ οι ειδικές κόκκινες κουρτίνες που περιβάλλουν την αίθουσα είναι ηχοαπορροφητικές.

Πιο εντυπωσιακή βέβαια είναι η μεγάλη σκηνή Σταύρος Νιάρχος. Με χωρητικότητα 1.400 άτομα, με τους εντυπωσιακούς κόκκινους τοίχους που θυμίζουν το ακριβό βελούδο των μεγάλων θεάτρων της Ευρώπης, και τη μεγάλη σκηνή των 16 μέτρων, η αίθουσα αυτή σου κόβει την ανάσα. Όμως αυτό που την κάνει τόσο ξεχωριστή είναι η κρυφή αρχιτεκτονική της: τα μηχανήματα του ήχου είναι κρυμμένα για να μην εμποδίζουν τη θέα, οι πλατφόρμες είναι μετακινούμενες ώστε να φιλοξενούνται περισσότερες παραστάσεις ταυτόχρονα, ενώ ακόμα και οι οθόνες των υπότιτλων είναι τοποθετημένες με τέτοιο τρόπο ώστε να απαιτείται η μικρότερη δυνατή κίνηση των ματιών μεταξύ σκηνής και κειμένου.

Αν τύχει να βρεθείς σε κάποια παράσταση, μην ξεχάσεις να κοιτάξεις ψηλά καθώς θα μπαίνεις μέσα. Αυτό που θα δεις να λαμπυρίζει δεν είναι κάποιος πολυέλαιος αλλά ένα μεταλλικό γλυπτό Ιάπωνα καλλιτέχνη που είναι φτιαγμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να θυμίζει τη λάμψη των ακριβών κρυστάλλων που συναντάς στα μεγάλα θέατρα του εξωτερικού.

Όταν ανεβείς στον εξώστη, που είναι κι αυτό κομμάτι της ξενάγησης, τότε θα αντιληφθείς πλήρως το μέγεθος και την μοναδική αρχιτεκτονική της αίθουσας. Αν είσαι θαρραλέος, μπορείς να κοιτάξεις προς τα κάτω. Για εμάς που έχουμε υψοφοβία, αυτό ήταν μια πρόκληση!…

Φεύγοντας από τη Λυρική, η επόμενη στάση είναι τα παρασκήνια. Όταν κάναμε την ξενάγηση, ήταν μια ήσυχη μέρα. Όπως όμως μας εξήγησε η ξεναγός, τις μέρες των παραστάσεων ο μικρός διάδρομος πίσω από τα παρασκήνια γεμίζει με τεχνικούς και ηθοποιούς. Σχεδόν μπορούσα να τους φανταστώ: μια σοπράνο να κάνει προθέρμανση, έναν ηλεκτρολόγο να τεστάρει την ένταση του ρεύματος, και μια μακιγιέζ να τρέχει στα καμαρίνια. Πόση δουλειά γίνεται άραγε για να δούμε εμείς μια παράσταση, κι όμως αυτό δεν φτάνει ποτέ στα μάτια και τα αυτιά μας.

Καμία παράσταση δε μπορεί να γίνει βέβαια χωρίς τις απαραίτητες πρόβες. Στο ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος θα βρεις λοιπόν χώρους πρόβας για το μπαλέτο, για τη χορωδία, και για την ορχήστρα. Το εντυπωσιακό με τον χώρο του μπαλέτου είναι πως το πάτωμα από βινύλιο είναι θερμαινόμενο για το χειμώνα, ενώ ολόκληρη η αίθουσα έχει κατασκευαστεί με τη λογική box in box. Τι σημαίνει αυτό; Το δωμάτιο αυτό φτιάχτηκε ως ένα κουτί μέσα σε κουτί, με διπλά τζάμια και τοίχους που προσφέρουν απόλυτη ηχομόνωση. Χαρακτηριστικό το ότι παρόλο που η αίθουσα είναι δίπλα στην Ποσειδώνος δεν ακούγεται ο παραμικρός θόρυβος. Δεν ξέφυγε τίποτα στον αρχιτέκτονα…

Η υπέροχη backstage ξενάγηση τελειώνει με την άνοδο μας προς το Φάρο, το ψηλότερο σημείο του Νιάρχος. Εκεί θα προσέξεις σίγουρα τη χαρακτηριστική στέγη σε σχήμα πτερύγιου, την κλειστή αίθουσα όπου φιλοξενούνται εκθέσεις, και τα μικρά τραπεζάκια στον προαύλιο χώρο όπου μπορείς να απολαύσεις τον καφέ σου. Αυτό όμως που δε φαίνεται με γυμνό μάτι είναι τα 5.700 πάνελ στην οροφή, τα οποία το φθινόπωρο και το χειμώνα καλύπτουν σχεδόν το 30% των ενεργειακών αναγκών του ιδρύματος!

Πριν ολοκληρώσουμε την ξενάγηση, προχωρήσαμε προς την πίσω μεριά του Φάρου, όπου η θέα του Φάληρου, της Καστέλλας, αλλά και του Πόρου και της Αίγινας μας έκανε να ταξιδέψουμε.

Κάπως έτσι ολοκληρώθηκε η Κυριακάτικη ξενάγηση μας στο ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Βλέποντας τη backstage ζωή του ιδρύματος, νιώσαμε και εμείς κομμάτι αυτού του κτιρίου, ενώ εκτιμήσαμε περισσότερο την αρχιτεκτονική ομορφιά του και την εξαιρετική λειτουργικότητα του.

Αν δεν έχεις κάνει λοιπόν ξενάγηση στο ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος , τότε σου το προτείνω ανεπιφύλακτα. Είναι μια εμπειρία που θα σου μείνει αξέχαστη, και είμαι σίγουρη ότι θα αγαπήσεις λίγο περισσότερο το μοναδικό αυτό στολίδι της Αθήνας.

*Οι 1.300 αυτές λέξεις ΔΕΝ είναι διαφημιστικές. Αλήθεια.

Βρήκες χρήσιμο αυτό το κείμενο; Αν ναι…

Pin this