Ουάμπι Σάμπι: ο τρόπος ζωής που κινείται γύρω από την αποδοχή της ατέλειας και της παροδικότητας. Η παραδοχή πως τίποτα δεν είναι τέλειο, τίποτα δεν ολοκληρώνεται, και τίποτα δεν κρατάει για πάντα, και η αναγνώριση πως η ανθρώπινη ζωή δεν έχει λιγότερη αξία, αλλά περισσότερη, ακριβώς χάρη σε αυτή την ατελή της φύση.
Ουάμπι Σάμπι. Μια έννοια που αναλύει ο Nobuo Suzuki στο ομότιτλο βιβλίο του που κυκλοφόρησε το 2021 από τις Εκδόσεις Πατάκη, και που σε αντίθεση με άλλα βιβλία “αυτοβοήθειας”, παρουσιάζει μια παραδοσιακή πτυχή της Ιαπωνικής φιλοσοφίας αναλύοντας τη και εξηγώντας πώς μπορεί κάθε άνθρωπος να την εφαρμόσει στην καθημερινότητα του.
Τι είναι λοιπόν το Ουάμπι Σάμπι; Και τι σημαίνει για τις πολυάσχολες κοινωνίες του σήμερα;
Η λέξη Ουάμπι (Wabi) ξεκίνησε να χρησιμοποιείται τον 14ο αιώνα από μοναχούς που εγκατέλειπαν τον τότε κοινό τρόπο ζωής για μια πιο μοναχική διαβίωση στη φύση. Το Ουάμπι υποδήλωνε αυτή ακριβώς τη μοναχικότητα, αλλά με τα χρόνια, άλλαξε το νόημα της λέξης και πλέον εκφράζει την ηρεμία, την απλότητα, και την ομορφιά της ατέλειας. Αντίστοιχα, και η λέξη Σάμπι (Sabi) που αρχικά χρησιμοποιούταν για να εκφράσει αυτό που έχει σαπίσει, που έχει καταστραφεί, πλέον σημαίνει η ομορφιά και η ηρεμία που αποκτάται με την ηλικία και την εμπειρία. Μαζί λοιπόν αυτές οι δύο έννοιες γιορτάζουν την παροδικότητα και την ατέλεια της ζωής και βρίσκουν τις εκφάνσεις τους σε κάθε πλευρά της Ιαπωνικής κουλτούρας.
Ο κόσμος είναι ασταθής. Ακόμα και οι βράχοι που μας περιβάλλουν εδώ και εκαντοντάδες χρόνια κάποια στιγμή θα διαβρωθούν και θα πάψουν να υπάρχουν. Τίποτα δεν κρατάει για πάντα, όσο κι αν θα θέλαμε να ίσχυε το αντίθετο. Η ζωή χαρακτηρίζεται από μια σταθερή ροή, και είναι αυτή ακριβώς η ροή που της δίνει τόσο νόημα, αλλά και τόση ελπίδα. Η μουσική, γράφει ο Nobuo, θα έπαυε να ήταν τόσο όμορφη αν έπαιζε συνέχεια τις ίδιες νότες. Όταν σταματήσουμε να εμμένουμε στο παρελθόν και να έχουμε προσδοκίες (ή φόβους) για το μέλλον, τότε μόνο απελευθερωνόμαστε και μπορούμε να ζήσουμε στη μαγική στιγμή του τώρα.
Από την άλλη, το Ουάμπι Σάμπι μας προτρέπει να κυνηγήσουμε τους στόχους και τα όνειρα μας και να είμαστε το καλύτερο ατελές άτομο που μπορούμε να είμαστε. Το ότι η φύση μας είναι ατελής δε μας εμποδίζει σε τίποτα, και αντίθετα, μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για την εξέλιξη μας, χωρίς όμως να φτάσει στο σημείο το κυνήγι της τελειότητας να γίνει ένας άπιαστος στόχος.
Ο Nobuo μιλάει και για μια άλλη έννοια, που μας θυμίζει το “millenial ennui”, τη λεγόμενη “βαρεμάρα” (ανικανοποίητο) των millenials: το Dukkha, που είναι η απόσταση ανάμεσα σε εμάς και σε αυτό το κάτι ακόμα που μονίμως αναζητάμε. Όσο μικρότερο το χάσμα τόσο μικρότερη η δυσαρέσκεια μας, όσο μεγαλύτερο τόσο πιο άδεια μοιάζει η ζωή μας. Η πραγματική ομορφιά όμως βρίσκεται στο ειλικρινές, το αληθινό, σε ένα γερασμένο πρόσωπο που έχει ζήσει, και που έχει να μοιραστεί πολλές εμπειρίες. Ό,τι είναι καινούριο κάποια στιγμή θα έχει γίνει παλιό, και ό,τι γυαλίζει, θα θαμπώσει. Αυτή η διαπίστωση μας προκαλεί μια κάποια μελαγχολία, αλλά το Ουάμπι Σάμπι αναγνωρίζει ότι αυτή είναι η φύση της ζωής και ότι η εξέλιξη και η αλλαγή είναι αναπόσπαστα κομμάτια της. Πρέπει να γιορτάζουμε κάθε στάδιο της ζωής όπως έρχεται, και να αποδίδουμε στη στιγμή τη δύναμη που της αξίζει. Εσύ πώς θα περάσεις αυτή τη μέρα που έχεις μπροστά σου; Αυτή είναι μια ερώτηση που αξίζει να κάνεις στον εαυτό σου κάθε μέρα.
“Είμαστε εφήμεροι,” γράφει ο Nobuo, “αλλά αν μάθουμε να εκτιμούμε τη στιγμή, αυτή η στιγμή μπορεί να εμπεριέχει όλη την αιωνιότητα”. Να είσαι ο καλύτερος ατελής εαυτός σου. Να τολμάς να είσαι χαρούμενος, έστω και μέσα στην αβεβαιότητα που μας περιβάλλει. Να είσαι ευέλικτος και να είσαι ανοιχτός σε όσα θα σου φέρει η ζωή, και να θυμάσαι να αφήνεις χώρο, μέσα και έξω σου, για να τον γεμίσεις με όσα αξίζουν πραγματικά. Αυτό είναι το Ουάμπι Σάμπι.
Βρες το “Ουάμπι Σάμπι” από τις Εκδόσεις Πατάκη.
Αν βρήκες χρήσιμη αυτή την παρουσίαση, τότε…
Pin this
